Пробиотиците спречуваат дијареа поврзана со земање на антибиотска терапија (AAД)

Зборот пробиотик доаѓа од грчкиот збор што значи „за живот“. Спротивно на него, зборот антибиотик значи „против живот“.¹ Тогаш воопшто не изненадува фактот што постои терапевтско вкрстување меѓу пробиотиците и антибиотиците.

Антибиотиците може да ви го спасат животот доколку сте заразени со штетни бактерии и треба да се земаат само доколку тоа го пропишал доктор. Но едни од честите несакани ефекти на антибиотиците се дијареата и мачнината. Ова е поради фактот што антибиотиците се создадени да ги убијат патогените бактерии што предизвикуваат болести. Сепак, истовремено, тие може да уништат и дел од корисните бактерии во дигестивниот систем, со што се нарушува рамнотежата на цревната микрофлора, и се овозможува штетните бактерии да се размножат.^2,3 Меѓу 5 - 35% од луѓето што земаат антибиотска терапија страдаат од AAД.⁴Дополнително, доколку антибиотикот се зема повеќе од три дена, ризикот за појава на дијареа со поврзана земање на антибиотска терапија (AAД) двојно се зголемува.⁴

Враќање на рамнотежата

Пробиотските додатоци може да ја нормализираат цревната микрофлора, обезбедувајќи здрава рамнотежа помеѓу „корисни“ и „штетни“ бактерии.^1,3 Пробиотските бактерии ве штитат на многубројни начини. На пример, тие заемно дејствуваат и ѝ даваат поддршка на бариерата од слузокожа, и така ве заштитуваат од инфекции.⁵ Исто така, може да ги победат патогените организми во компетицијата за хранливи материи и буквално да ги остават да гладуваат,⁶ со што го стопираат нивниот развој.

AAД кај возрасни лица

Анализа на повеќе клинички студии – во коишто учествувале вкупно 11.811 – покажала дека земањето на пробиотик го намалило ризикот од појава на AAД за 42% во споредба со оние кои земале плацебо.⁷ Друго испитување покажа дека земањето пробиотик за псевдомембранозен колитис или clostridium difficile (CDAD) – асоцирана дијареа (сериозен вид на дијареа поврзана со земање на антибиотска терапија - AAД)⁸ – може да го намали ризикот од добивање ваква состојба за 66%.⁹

Дијареа поврзана со земање на антибиотска терапија (AAД) кај бебиња

Дијареа поврзана со земање антибиотска терапија (AAД) не е толку застапен проблем кај деца колку што е кај возрасни, но, сепак, постои ризик. Околу 11% од децата што земаат антибиотска терапија добиваат дијареа, додека кај деца помали од две години овој ризик се зголемува за 18%.¹⁰

Составот на цревната микрофлора кај децата се разликува од онаа кај возрасните. Околу 90% од бактериите во цревата на малите деца се од видот на бифидобактерии, во споредба со околу 5% кај возрасните.¹¹ Затоа, кога им се даваат пробиотици на мали деца, најдобро е да се избере пробиотик кој содржи бифидобактерии. Неодамнешно испитување со 16 студии – вкупен број од 3.432 деца – докажа дека пробиотиците имаат влијание во превенција на дијареа поврзана со земање на антибиотска терапија – AAД кај деца.²

Важно е да се преземат превентивни мерки, бидејќи дијареата може да доведе до прекин на антибиотската терапија. Исто така, може да биде причина за отсуствување од училиште или од градинка, како и од работа.¹²

1 Jungersen M, et al. Microorg. 2014;(2):92-110
2 Mayo Clinic. ‘Antibiotic-associated diarrhea.’ Available at: http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/antibiotic-associated-diarrhea/basics/causes/con-20023556. Accessed June 2016
3 Johnston B, et al. Coch Database of Syst Rev. 2011:11; Art. No.: CD004827. DOI: 10.1002/14651858.CD004827.pub3
4 McFarland LV. Fut Microbiol 2008;3(5):563-78
5 Conlon M & Bird A. Nutrients. 2015:7;17-44
6 Travers A, et al. J Parasitology Res. 2011; Art.ID 610769. doi:10.1155/2011/610769
7 Hempel S, et al. JAMA. 2012;307:1959-1969
8 Hickson M. Therap Adv Gastroenterol. 2011;4(3):185–197
9 Johnston B, et al. Ann Intern Med. 2012;157(12):878-888
10 Surawicz CM. J Pediatric Gastroenterol Nutr. 2003:37;2-3
11 Rogelj I. Zbornik s kakovostjo do učinkovitosti. Lek, 2014.
12 Fox MJ, et al. BMJ Open. 2015:5;e006474 doi:10.1136/bmjopen-2014-006474